Linux'un Tarihi

Evvel zaman içinde... Kalbur zaman içinde... kişisel bilgisayar dünyasında Windows kral iken... Finlandiya'da 21 yaşında bir üniversite öğrencisi çıkmış. Yeni edindiği Intel 386 bilgisayarına kurulu DOS' u sevmemiş; Helsinki Üniversitesi'nin bilgisayarlarında çalışan Unix' ten kendi bilgisayarında da olsun istemiş. Ama bilgisayar dünyasını idare eden krallar, PC için Unix satılmasını çok ağır para şartlarına bağlamışlar ve büyük firmalar dışında küçük şahısların Unix edinmesini adeta istemezlermiş. Linus adlı Helsinkili bu genç, düşünmüş, düşünmüş... ve sonunda krallara para vermektense, kendi işletim sistemini kendisi yazmaya karar vermiş. Çünkü çok zeki ve becerikli bir gençmiş. Ortaya DOS yerine bir PC' yi çalıştırmaya, BIOS bilgilerini edip, bilgisayarın klavyesi nerede, ekranı nerede anlamasına yeter düzeyde bir işletim sistemi çıkınca, ilk işi bunu, o zaman, yani 1991 yılında ne ölçüde Internet varsa, o ölçüde çevresine yaymaya karar vermiş. Çünkü bu genç çok alçakgönüllüymüş. Arkadaşları "Yahu Linus, bu ne güzel Unix! Gel bunun adı Linux olsun; hem seni hatırlatır, hem de Unix' i!" demişler. Böylece yeni işletim sisteminin adı Linux olmuş. Aradan yıllar geçmiş. PC dünyasında işletim sistemi tahtına kurulmak isteyen krallar arasında kavga başlamış. Kral IBM, PC tahtına geçmek üzere ortaya OS/2 diye bir prens sürmüş. Ama kral Windows, bu prensi bir kılıç darbesiyle öldürmüş! Büyük bilgisayar sarayındaki Unix kralları ise arda bir "PC tahtını nasıl ele geçiririz?" diye düşünüyorlarmış, ama "PC krallığının kulları zengin değil, bize büyük firmalar gibi çok para kazandıramazlar!" deyip vazgeçiyorlarmış yarıştan. Fakat, PC krallarının kulları arasında Windows' un hükümdarlığından hoşlanmayanların sayısı da artıyormuş. O sırada bir taraftan kendi PC' sini yöneten Linux tebanın dikkatini çekmiş;"Bizim PC' mizi de yönetir misin?" demişler. Linux, "Tabii yönetirim!" demiş. PC'ler "Peki kaç para?" diye sormuşlar; Linux, "Para istemem, ama bir şartım var!" demiş. PC'ler o güne kadar hiç böyle bir şey duymamışlar."Nedir şartın?" diye sormuşlar hayretle! Linux, "Para istemem, ama hiçbiriniz de benim sırtımdan para kazanamazsınız" demiş. Linux, ayrıca kendisinin değiştirilmesine de izin vermiş; ama bu kez şartı kendisinde yapılan değişikliğin herkese açık olmasıymış.

Linux, dünyanın ilk serbest dağıtılan yazılımı değil. "Serbest Yazılım Vakfı" diğer birçok kurum, henüz PC icat edilmeden önce, bilgisayar yazılımının ücretsiz dağıtılması fikrini benimsemiş kişiler yazdığı programları bir araya getiriyor ve dağıtıyordu. Yakın zamana kadar Linux da tamamen ücretsiz edinilebilirdi. Fakat bir bilgisayar işletim sistemi yazılımını kernel adı verilen çekirdek programı kendi donanımına göre "derlemek" tabir edilen işlemden geçirerek kurabilecek çok az kullanıcı bulunduğu için, birçok firma, bir "Linux'u bilgisayara kurma programı" üreterek bunu satıyor. Bu tür Linux kurma programına, "Linux Dağıtımı" (distribution) adı veriliyor. "Dağıtım" paketleri üreten firmalar, kendi paketlerin daha cazip hale getirmek için, sundukları ürünün bir Linux sisteminde bulunması gereken birçok yan ürün içermesine de özen gösteriyorlar. Serbest Yazılım ruhuyla hareket eden Linux'u kendi yazılımları için en elverişli ortam diye gören birçok bireysel programcı da programını ücretsiz dağıtıyor. Ayrıca Linux'un yayılması fikrini savunan dernekler ve kullanıcı guruplar tarafından ücretsiz verilen "dağıtım" paketleri da var. Bunları Internet'ten indirerek,kurmanız mümkün. Linux'u, ortaya çıkaranın amacına uygun şekilde gerçekten beş kuruş para ödemeden edinmek istiyorsanız, Internet'te http://www.linux.org.tr/ adresine girmeniz yeterli. Ayrıca, Internet'te başka birçok yerden ticari olmayan dağıtım paketi bulmanız da mümkün.